Historia szkoły w Targowej Górce

Przejdź do - strona Poprzednia
Przejdź do - strona Następna
Pobierz artykuł w formie pliku Pdf
Drukuj treść tego artykułu
Powrót do poprzedniej strony
Kontakt na stronie Kontakt

Data publikacji, 17 maj 2010, Pon Autor, Administrator

HISTORIA SZKOŁY W TARGOWEJ GÓRCE

Jako była dyrektor Szkoły Podstawowej i współorganizator obchodów 730 - lecia pragnę po raz drugi przedstawić historię tak wspaniałej szkoły, dziś Zespołu Szkół w Targowej Górce.
Na podstawie dokumentów z archiwum parafialnego Targowej Górki, pierwsza wzmianka o szkole pochodzi z 1833 roku. Wtedy to zalecono ówczesnemu księdzu plebanowi Targowej Górki Franciszkowi Tyckiemu zajęcie się organizacją szkoły dla Targowej Górki i Mystek na 145 uczniów, dla Małej Górki, Racławek i Chwałszyc na 85 uczniów i utworzenie oddzielnych szkół dla Stępocina i Gąsiorowa.
Następna wzmianka z tegoż archiwum pochodzi z 1834 roku i mówi  o nowo wybudowanej szkole w Targowej Górce dla Towarzystwa Katolickiego i poszukiwaniu przez dozór szkoły nauczyciela. W tym samym roku w parafii buduje się też szkołę w Stępocinie. Do szkoły w Targowej Górce należą wówczas gminy: Targowa Górka, Racławski, Mystki i ten obwód szkoły obejmował 120 dzieci w wieku szkolnym. Do szkoły w Stępocinie należały gminy: Stępocin, Chwałszyce, Gąsiorowo, Dzierżnica i w tym obwodzie było 100 dzieci w wieku szkolnym.
Dalszym śladem historii szkoły jest pamiętnik nauczyciela Andrzeja Zajączka, którego to pierwszy zapis dokonany był w dniu 7 sierpnia 1849 roku w Targowej Górce. Dowiadujemy się, iż autor pamiętnika był nauczycielem w szkole w Targowej Górce najprawdopodobniej przez 11 lat. Za udział  w powstaniu w 1848 roku został osądzony i przez 4 lata cierpiał biedę  i prześladowania, zawieszono go w urzędowaniu i płacono połowę pensji. 17 maja 1852 roku wręczono mu "wyrok kasacyjny" i od tego czasu utracił posadę w Targowej Górce, prawo do pobierania pensji oraz otrzymał nakaz opuszczenia szkolnego mieszkania. Jak wynika z zapisów w pamiętniku już      w październiku 1852 roku opuścił Targową Górkę. O dalszych losach szkoły mówi już kronika szkolna. Najstarsza kronika zawierała zapiski do 11 listopada 1916 roku, a później do 1939 roku. Niestety nie zachowała się ona do dnia dzisiejszego. Pierwszy zapis posiadanej przez szkołę kroniki pochodzi z 15 lipca 1945 roku, którego dokonał Igor Niedziela ówczesny kierownik szkoły  w Targowej Górce.
Z pierwszego zapisu, w którym autor próbuje odtworzyć historię szkoły od 1920 roku do okresu wyzwolenia w 1945 roku dowiadujemy się, iż przed objęciem przez niego funkcji kierownika szkoły w dniu 1 września 1922 roku , poprzednim kierownikiem szkoły byłBolesław Dymalski.
Do 1928 roku była to szkoła dwuklasowa, następnie do 1937 roku - trzyklasowa, a dnia 15 listopada 1937 roku została przemianowana na szkołę stopnia II. 10 września 1939 roku do Targowej Górki wkroczyli Niemcy. Kierownik szkoły musiał opuścić mieszkanie szkolne. Szkoła przestała istnieć dla Polaków, naukę kontynuowały dzieci osadników niemieckich. 20 stycznia 1945 roku Niemcy opuścili wieś wycofując się przed zbliżającą się armią Radziecką, paląc jeszcze pałac w miejscowym parku. Już 21 stycznia 1945 roku kierownik Izydor Niedziela wrócił do szkoły, aby zorganizować jak najszybciej naukę w szkole. 12 lutego 1945 roku dzieci mogły już rozpocząć lekcje. Do szkoły zapisano 195 dzieci, z czego połowa nie umiała pisać i czytać. Utworzono 5 klas, a nauka odbywała się bez podręczników i zeszytów. Rok szkolny zakończono 14 lipca 1945 roku. Podczas wakacji odnowiono izby lekcyjne, naprawiono dach za pieniądze pochodzące z dobrowolnych składek mieszkańców. Nowy rok szkolny rozpoczął się już tradycyjnie we wrześniu 1945 roku. W dwa miesiące później szkoła wzbogaciła się o pierwsze książki do biblioteko uczniowskiej - było to 60 tomów. Już podczas pierwszych wakacji letnich dla uczniów szkoła była świadkiem historycznego wydarzenia. Odbywało się bowiem w jej murach pierwsze głosowanie - "Referendum".
W 1946 roku szkoła w Targowej Górce stała się 7 klasową szkołą zbiorczą, ponieważ przyjmowała dzieci ze szkoły w Stępocinie po ukończeniu tam klasy czwartej. Od 1 października 1948 roku do końca marca 1949 roku prowadzono też w szkole wieczorny kurs Przysposobienia Rolniczego.  Z nowym rokiem szkolnym 1949/50 do obwodu szkolnego zostały włączone dwie wsie: Chwałszyce i Stępocin. Ponieważ do tej pory szkoła mieściła się w trzech izbach lekcyjnych wynajęto salkę parafialną, aby urządzić w niej dodatkową klasę. Już wówczas marzono o budowie szkoły i w tym celu mieszkańcy gromadzili cegłę na nowy budynek. 1 lutego 1950 roku otwarto w Targowej Górce publiczne przedszkole w wynajętym lokalu od Ob. Józefiny Taborskiej. Do przedszkola uczęszczało 20 dzieci przeważnie pracowników miejscowej "Kolonii Rolnej" oraz pracowników leśnych. Kierowniczką przedszkola została Genowefa Stolarczykówna. Funkcjonowało ono krótko i już 31 sierpnia zostało zamknięte z powodu małej liczby dzieci. W tym czasie w szkole prowadzono kurs dla analfabetów oraz kurs dla dorosłych z zakresu klasy VII szkoły podstawowej.
W ramach czynu pierwszomajowego w dniu 30 kwietnia 1951 roku szkoła została zelektryfikowana dzięki czemu już w grudniu dzieci mogły słuchać radia i głośników zakupionych im przez Komitet Rodzicielski. 23 czerwca 1951 roku zakończył się rok szklony i jednocześnie nastąpiła zmiana na stanowisku kierownika szkoły. Izydor Niedzielazostał na własną prośbę przeniesiony do szkoły w Brzeźnie. Z nowym rokiem szkolnym kierownikiem szkoły w targowej Górce mianowano Edmunda Walczka.
Rok szkolny 1951/52 wprowadzał do szkół egzaminy końcowe dla uczniów klas siódmych.
Szkoła pracował nie tylko w złych warunkach lokalowych, ale nawet bez wyposażenia w pomoce naukowe. Dlatego zapewne fakt zakupienie pierwszego episkopu w lutym 1955 roku znalazł miejsce w kronice jako ważne wydarzenie.
Dnia 1 stycznia 1956 roku zmieniono powiaty, szkoła w Targowej Górce zaczęła podlegać Wydziałowi Oświaty we Wrześni, a nie jak dotychczas Środzie. Z dniem 7 stycznia 1957 roku na krótko została wprowadzona do szkoły nauka religii. Katechetą został Ob. Pluciński Stefan, będący organistą w tutejszym kościele. W marcu 1957 roku utworzono też Uniwersytet Powszechny jako formę oświaty dla dorosłych, a we wrześniu ponownie zorganizowano szkołę w Stępocinie.
W maju 1958 roku obchodzono we wsi 700-lecie Targowej górki. Młodzież szkolna i nauczyciele aktywnie uczestniczyli w tych uroczystościach przygotowując historyczne widowisko osnute na wydarzeniach związanych  z Generałem Antonim Kosińskim.
W latach 60-tych nic nie zmieniło się w warunkach lokalowych. Na około 200 uczniów szkoła posiadała dwie wymiarowe klasy oraz dwie przerobione i dostosowane do nauki uzyskane z mieszkania nauczycielskiego. Budowa szkoły była nadal marzeniem miejscowego społeczeństwa.
Rok szkolny 1966/67 rozpoczął się zmianami organizacyjnymi szkół podstawowych w całej Polsce. Wprowadzono 8 letni cykl kształcenia. Szkole w Targowej Górce przysporzyło to jeszcze większych kłopotów lokalowych, po prostu zabrakło izb lekcyjnych. Wynajęto więc w prywatnym mieszkaniu             Ob. Grzegorzewicza Alfonsa większy pokój i dostosowano go do nauczania. Budowa nowej szkoły znalazła się w planie 5-letnim i jak później się okaże był to tylko plan. 1 lipca 1975 roku w związku z reorganizacją administracji państwowej przestały istnieć powiaty a ich funkcję przejęły Urzędy Gmin. Powstały w całej Polsce Zbiorcze Szkoły Gminne. Szkoła w Targowej Górce podlegała więc Zbiorczej Szkole Gminnej w Nekli. Gminnym Dyrektorem Szkół mianowany został mgr Józef Kwiatkowski. Planowano reorganizację szkoły w Targowej Górce na szkołę z klasami I-III, a pozostałą część uczniów kl. IV-VIII dowozić do Zbiorczej Szkoły Gminnej w Nekli. Planów tych jednak nie zrealizowano.
W roku szkolnym 1977/78 wprowadzono do szkół odziały przedszkolne dla dzieci sześcioletnich zwłaszcza tam, gdzie nie było przedszkoli. Miały one przygotowywać dzieci do podjęcia nauki w kl. I. W styczniu 1978 roku odszedł na emeryturę dotychczasowy dyrektor szkoły Edmund Walczak. Dyrektorem mianowano Romana Małka ,dotychczasowego kierownika Punktu Filialnego w Stępocinie. Równocześnie zamknięta została szkoła w Stępocinie, a dzieci dowożono do Targowej Górki.
Podczas ferii letnich w 1980 roku przeprowadzono w szkole remont wymieniając okna, drzwi i modernizując oświetlenie. W roku szkolnym 1981/82 przystąpiono do budowy Domu Nauczyciela na 8 mieszkań rodzinnych.
Powołano też Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły, na czele którego stanął Bolesław Myszker. 13 grudnia 1981 roku wprowadzono w kraju stan wojenny. Powołano Wojskową Radę Ocalenia Narodowego. W szkołach zawieszono naukę i wprowadzono obowiązkowe dyżury nauczycieli. Ograniczono ruch ludności, wstrzymano wszelkie imprezy artystyczne, wprowadzono zakaz działalności związków zawodowych. W roku szkolnym 1982/83 w związku z wyjazdem na pobyt stały do USA dyrektorze szkoły Romana Małka, nowo mianowanym dyrektorem została mgr Elżbieta Roszak.
Z mieszkania po byłym dyrektorze uzyskano 2 pomieszczenia do nauki. Poprawiła się nieco baza lokalowa szkoły, ale nie na tyle, aby dzieci nie musiały się uczyć w wydzierżawionym pomieszczeniu po byłym przedszkolu w budynku PGR-u oraz w sali strażnicy OSP- w Targowej Górce.
W sierpniu 1983 roku oddano do użytku część Domu Nauczyciela,  a w następnym roku pozostałe pomieszczenia.
Wiosną 1984 roku rozpoczęto wykopy pod rozbudowę budynku szkolnego. Nowy budynek stawiany był w ramach remontu kapitalnego. Podjął się tego Kombinat Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych w Stroszkach. Wszyscy z nadzieją oczekiwaliśmy po tylu latach poprawy warunków nauki.
W 1985 roku szkoła objęła wychowaniem przedszkolnym dzieci pięcioletnie zgodnie z zarządzeniem MOiW dotyczącego miejscowości,  w których nie istnieje przedszkole. W całej Polsce powołane zostały Społeczne Komitety Narodowego Czynu Pomocy Szkole. Samorząd Szkolny rozpoczął intensywną pracę wokół przyszłego patrona szkoły gen. A.A. Kosińskiego oraz pamiątek do Izby Pamięci Narodowej, która ma powstać już w nowym budynku.
W gminie powołano Inspektora Oświaty i Wychowania - mgr Kazimierza Krystka.Dotychczasowy Inspektor mgr Józef Kwiatkowski odszedł na emeryturę.
15 lutego 1988 roku po feriach zimowych uczniowie rozpoczęli naukę w części nowego budynku szkolnego. Znalazło się w nim osiem przestronnych klas, pokój nauczycielski, biblioteka. Prace wykończeniowe trwały nadal w świetlicy, stołówce i na zapleczu kuchennym. Całkowite oddanie szkoły do użytku i uroczyste nadanie jej imienia gen. Antoniego Kosińskiego odbyło się 10 września 1988 roku podczas uroczystości 730-lecia Targowej Górki. Wielki wkład pracy w organizację obchodów wniósł były nauczyciel Jerzy Osypiuk. Dziś Zespół Szkół w Targowej Górce, którego gospodarzem jest pani dyrektorElżbieta Kaźmierczak przygotowuje się do obchodów 750-lecia Targowej Górki w ramach, których Gimnazjum otrzyma imię gen. Antoniego Kosińskiego, a Zespół Szkół po raz pierwszy w historii szkoły- sztandar.
Przygotowania wspiera duchowo Związek Oficerów Rezerwy RP im. Marszałka Józefa Piłsudskiego z poznania w osobach:
ppłk mr Stanisław Tomaszkiewicz
ppłk. inż. Mieczysław Chęciński

Uroczystości odbędą się 15.06.2008 r., początek godz. 1430 przy figurze Jana Nepomucena i płytach nagrobnych gen. Antoniego Kosińskiego i jego małżonki.
Serdecznie zapraszamy byłych nauczycieli i absolwentów góreckiej uczelni.

Wykaz nauczycieli uczących w Szkole Podstawowej w Targowej Górce w latach 1841 -1922

Andrzej Zajączek 1841-1852, Fajerski do 1886, A. Białkowski 1888 - 1902, B. Dmalski 1903 - 1922.

W latach 1922 - 1988:
Niedziela Izydor, Bogdańska Anastazja, Stengert Ksawery, Wybrański Czesława, Moroz Kornel, Śniegocka Jadwiga, Lubiński, Nawrot Franciszek, Spornika Mieczysława, Jaśkiewicz Maria, Żmuda Zygmunt, Lewandowicz Feliks, Stachowiakówna Teresa, Lewandowski Bolesław, Ciepluchowa Maria, Dalska Maria, Makowska Mieczysława, Wujek Stanisław, Świetlewska Irena, Grześkowiakówna Władysława, Mager Józef, Wyrwas Andrzej, Jakubowska Urszula, Skrabucka Józefa, Pyszkowski Henryk, Łabusiński Tadeusz, Wlażlakówna Maria, Łuczak Danuta, Małek Roman, Grabowska Krystyna, Kujawa Marian, Walczak Edward, Przybylski Eugeniusz, Pluciński Kazimierz, Górska Weronka, Łopatka Antoni, Tabaczka Mirosława, Kantona Henryka, Tomczak Jerzy, Rudnicka Maria, Struzik Emilia, Burdelska Irena, Jakubowska Anna, Kaczor Benigna, Bielecka Maria, Walczak Barbara, Sobuk Irena, Węglwska Barbara, Bączkowska Emilia, Silska Krystyna, Kozielski Czesław, Woźniak Paweł, Roszak Elżbieta, Grabka Mieczysław, Rzeszotarska Aleksandra, Wyrzyszcz Anna, Rusiecka Maria, Marcinek / Kaźmierczak Elżbieta, Zyguła Iwona, Pieczyńska Elżbieta, Szaroleta Jolanta, Kuszak Roman, Sudnik Ewa, Sudnik Zbigniew, Jaskuła / Zawiślak Iwona, Staniek Danuta, Jaśkiewicz-Jankowska Ewa, Osypiuk Jerzy, Łosińska Aleksandra, Faefus Irena, Wachowiak-Kowalska Małgorzata, Kowalski Michał, Wolniak Ewa, Ciesielski Paweł, Kotowicz Hanna, Kanty Waldemar, Brzostowicz / Graczyk Ewa, Łącka Renata, Wiśniewska Grażyna, Kledzik Elżbieta, Tomalik Barbara, Brząkowska Barbara, Matuszewska Bożena, Dera / Biegańska Dorota, Wejherowski Mirosław, Cierzniewska / Szczepańska Barbara, Komorowska Lucyna, Kulesza / Robaszkiewicz Emilia, Roman Maćkowiak, Tadeusz Szymczak, Dorota Tabaczka, Stanisław Kowalczyk, Władysława Kordus, Ks. Tadeusz Fołczyński, Irena Kierkowska, Hanna Migdalska / Kotowicz, Mariusz Biegański, Mariusz Szczepanik, Dariusz Nikodem, Paszkowiak Przemysław, Grażyna Jaskółeczka / Wiśniewska, Paulina Andrzejewska / Kozielska, Małgorzata Wieruszka, Ewa Kuszak, Aldona Kubacka, Róża Tobera, Alicja Tonder, Katarzyna Sip, Karolina Turek - Armata, Elżbieta Waligóra , Katarzyna Rychlik, Piotr Michalak, Violetta Margasińska , Małgorzata Karuk - Goc, Violetta Gruszczyńska, Anna Nowaczyn, Renata Maciejewska / Zielichowska, Marta Rusiecka, Agata Tomaszewska, Ks. Sławomir Stronka.

Dyrektorzy: